BR21882140
««Индустрия 4.0» және Digital Twin тұжырымдамасына сай, күрделі металлургиялық шикізатты кешенді өңдеудің жаңа технологиялық мәселелерін жасау»
Жоба жетекшісі: Кенжалиев Б.К.
Өзектілігі: Заманауи өндіріс энергетикалық және материалдық ресурстарды аз тұтынуды қамтамасыз ету кезінде кондиционерленбеген кен және техногендік шикізатты өңдеуге тартуға мүмкіндік беретін инновациялық технологиялық шешімдерді талап етеді. Сондай-ақ, триботехникалық сипаттамалары жоғары тозуға төзімді жабындарды жасау қажет. Digital Twin негізінде бағдарламаны әзірлеу минералды және техногендік шикізат түріне байланысты технологиялық режим мен өңдеу әдістерін таңдауға мүмкіндік береді.
Жобаның мақсаты: Түсті, асыл және сирек металдарды бөлуде жаңа материалдарды ала отырып, кондицияланбаған шикізатты байыту, пиро- және гидрометаллургиялық өңдеуде әзірленген технологияларды талдау үшін сапасыз шикізатты өндіруде «Индустрия 4.0» және Digital Twin концепциясына сәйкес күрделі металлургиялық шикізатты кешенді өңдеудің жаңа технологиялық шешімдерін жасау.
Жобаның міндеттері:
-бай мыс штейндерін түрлендіру процесінде пайдалану үшін балқытылған ағындарды алу әдісін әзірлеу;
-арнайы әдістермен алдын ала өңдеумен қыңыр техногендік шикізаттан асыл және түсті металдарды гидрометаллургиялық алу технологиясын әзірлеу; Қазақстанның алтын өндіретін кәсіпорындарының пайдаланылған көмір сорбенттерін асыл металдарды толық өндіру үшін оларды жағу алдында демеркуризациялау;
-титан диоксиді мен темір оксиді пигменттері мен сирек жер элементтерінің концентратын (СЖЭ) ала отырып, құрамында титан бар өнімдерді кешенді өңдеу технологиясын әзірлеу; модификацияланған титан нитридінің негізінде күрделі көп қабатты құрамның тозуға төзімді жабындарын алу;
-отандық мұнай өнімдерінен алынған құрамында меркаптан бар жинағыштарды қолдана отырып, байытылуы қиын сульфидті, мыс-молибден кендерін байытудың тиімді технологиясын әзірлеу.
-Digital Twin (сандық егіз) тұжырымдамасы негізінде әзірленген технологияларды талдау үшін қолданбалы бағдарламалық өнімдерді құру.
Зерттеу нәтижелері бойынша жарияланатын болады:
-Web of Science деректер базасында импакт-фактор бойынша 1 (бірінші), 2 (екінші) және (немесе) 3 (үшінші) квартильге кіретін және (немесе) CiteScore бойынша процентилі бар Бағдарламаның ғылыми бағыты бойынша рецензияланатын ғылыми басылымдарда кемінде 8 (сегіз) мақала және (немесе) шолулар Scopus дерекқорында кемінде 50 (елу).
-ҒЖБССҚК ұсынған журналдарда 12 (он екі) кем емес мақала.
-шетелдік және (немесе) қазақстандық баспаларда кемінде 3 (үш) монография немесе оқу құралдары;
-Қазақстан Республикасының Ұлттық зияткерлік меншік институтында тіркелген кемінде 5 (бес) зияткерлік меншік объектісі.
Қол жеткізілген нәтижелер: құрамында алтыны бар техногендік шикізатты, құрамында мыс бар кенді және техногендік шикізатты, глинозем өндірісінің өнеркәсіптік өнімдерін, фосфогипс пен кондициялық емес ильменитті, құрамында магний бар қайталама шикізатты өңдеудің, титан қорытпаларынан және жоғары глиноземді отқа төзімді бұйымдардан құймалар алудың технологиялық режимдері айқындалды.
Жарияланған жұмыстардың тізімі:
1 Kenzhaliev Bagdaulet, Akhmetova Kuralai, Gladyshev Sergei, Abikak Yerkezhan. Sorption extraction of gallium from alumina-alkaline solutions. Transactions of the Indian Institute of Metals https://doi.org/10.1007/s12666-023-03219-2 (Q2,60 %)
2 Kenzhaliyev B, Ketegenov T, Kamunur K, Batkal A, Nadirov R. Efficient Copper Recovery from Chalcopyrite Using an «Isopropanol–Sulfuric Acid–Sodium Dodecyl Sulfate» System. Minerals. 2023; 13(10):1346. https://doi.org/10.3390/min13101346
3 B.K. Kenzhaliev, A. A. Biryukova, T. D. Dzhienalyev, A.V. Panichkin, A.Т. Imbarova, A.М. Uskenbaeva. Аssessment of Microsilica as a Rau Material for Obtaining Mullite-silica Refractories // Processes, 2024. Том 12, Выпуск 1. (процентиль 66%). https://doi.org/10.3390/pr12010200
4 Kenzhaliyev B, Ketegenov T, Mussapyrova L., Nadirov R. Ultrasound-Assisted Selective Leaching of Arsenic from Copper Smelting Flue Dust // Minerals 2024, 14(6), 532; https://doi.org/10.3390/min14060532
5 Volodin V, Kenzhaliyev B, Trebukhov S, Nitsenko A, Linnik X, Trebukhov A. On the Problem of the Distillation Separation of Secondary Alloys of Magnesium with Zinc and Magnesium with Cadmium. // Metals. 2024; 14(6):671. https://doi.org/10.3390/met14060671
6 Kenzhaliyev B.K., Koizhanova A.K., Atanova O.V., Magomedov D.R., Nurdin H. Research and development ofgold ore processing technology // Kompleksnoe Ispolzovanie Mineralnogo Syra = Complex Use of Mineral Resources. 2024; 329(2):63-72. https://doi.org/10.31643/2024/6445.17
7 S.V. Gladyshev, B.K. Kenzhaliyev, L.M. Imangaliyeva, A.K. Kasymzhanova, A.I. Manapova. Production of gallium by electrolysis with the application of non-stationary currents. Engineering Journal of Satbayev University. Vol.145(2023), Issue 5, pp.18-24. https://doi.org/10.51301/ejsu.2023.i5.03
8 Патент на полезную модель № 8335 KZ. Печь для непрерывной плавки сульфидных материалов в жидкой ванне / Дюсебекова М.А., Кенжалиев Б.К., Кожахметов С.М., Квятковский С.А., Ситько Е.А., Семенова А.А. Бюл. №40; опубл. 06.10.2023
9 Заявка на полезную модель МПК С22B 34/12, С22B 1/16, С22B 3/04, Способ переработки некондиционного ильменита с повышенным содержанием хрома, авторы Кенжалиев Б. К., Ультаракова А.А., Садыков Н.М.-К., Тойшыбек А.М.
10 Заявка № 2023/0261.1 от 13.04.2023 Способ извлечения скандия из краcного шлама / Абикак Е.Б., Абдулвалиев Р.А., Кенжалиев Б.К., Гладышев С.В., Ахмадиева Н.К., Касымжанова А.К
